افزایش قد کودکان
امروزه افزایش قد بسیاری از کودکان به یک دغدغه اصلی پدر و مادر کودکان تبدیل شده است.رشد قد کودک به برخی از شرایط مهم از جمله ژنتیک، تغذیه، فعالیت ورزشی، خواب و سبک زندگی و … ارتباط مستقیمی دارد.در این مقاله قصد داریم همه عوامل تأثیرگذار در افزایش قد کودکان را باهم بررسی کنیم.بسیاری از والدین به دنبال راهکارهایی برای افزایش قد کودکان هستند، البته این مختص به والدین نیست حتی برخی از بزرگسالان که از قدشان راضی نیستند به دنبال افزایش قد هستند.چندین مورد برای افزایش قد تأثیر گذار می باشد از جمله از موارد مهم می توان به شرایط ژنتیکی و محیطی اشاره کرد.
قد تا چه سنی رشد می کند؟
بیشتر والدین از دوران نوزادی فرزندشان به فکر رشد سالم هستند، کوتاهی قد نه تنها در برخی جوامع نشانی از سلامت می باشد بلکه می تواند جنبه روانی کودک را نیز تحت تأثیر قرار دهد و به همین خاطر والدین تمام تلاش خود را در این زمینه به کار می گیرند.
یکی از مهم ترین عوامل تأثیر گذار بر رشد و افزایش قد کودک، ژنتیک می باشد.ژنتیک در بسیاری از مواقع حرف اول را در تعیین قد فرزند می زند.اما علاوه بر این، مواردی خارجی همچون محیط، رژیم غذایی، استرس و اظطراب تأثیر بسزایی بر افزایش قد کودکان و افراد دارند.
بهترین زمان رشد در دختران از سنین 8 تا 14 سالگی و در پسران از سن 10 تا 18 سالگی می باشد.
عوامل مؤثر در افزایش قد کودکان
ژنتیک
ژنتیک یک عامل اصلی و تعیین کننده در افزایش قد کودکان می باشد.قد والدین به صورت مستقیم به قد کودکان تأثیر گذار می باشد.با این حال عوامل دیگری محیطی می تواند بر خود ژنتیک فرزند تأثیر گذار باشد با این حال شما می توانید با اصلاح روش و سبک زندگی از جمله تغذیه مناسب و ورزش، به ژنتیک تأثیر بگذارید.
هورمون
بدن هر فرد در هر صفحه از زندگی هورمون هایی تولید می کند که به افزایش قد کودکان و افراد کمک می کند، این هورمون ها عبارت اند از :
- هورمون رشد( GH-Growth Hormone ): این نوع از هورمون ها در غده هیپوفیز بدن تولید می شود و یکی از مهترین هورمون های مربوط به افزایش قد کودکان و افراد هستند، در صورتی که این هورمون ها در بدن کم باشد راه های زیادی برای افزایش هورمون رشد وجود دارد که از جمله روش ها، می توان به استفاده از مکمل های افزایش هورمون رشد دست برد.هورمون رشد با تحریک تولید فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) در کبد، رشد صفحات استخوانی (صفحات رشد) را تسریع میکند. همچنین باعث افزایش تولید پروتئین و کاهش تجزیه چربی در بدن میشود.زمان ترشح این هورمون شب ها موقع خواب (خواب عمیق) رخ می دهد به همین دلیل خواب یکی از عوامل مهم در رشد فردی می باشد، علاوه بر این فعالیت های بدنی و ورزش هوازی میزان ترشح GH را افزایش می دهد.
- کمبود هورمون رشد (GHD): باعث کوتاهی قد، ضعف عضلانی، و تاخیر در بلوغ میشود.
- ترشح بیش از حد: ممکن است منجر به بیماری ژیگانتیسم (رشد بیشازحد استخوانها) شود.
- درمان کمبود: تزریق هورمون رشد مصنوعی (سوماتروپین) یکی از روشهای درمانی رایج برای کودکانی است که دچار کمبود این هورمون هستند. این درمان باید تحت نظارت پزشک متخصص غدد انجام شود.
- هورمون رشد( GH-Growth Hormone ): این نوع از هورمون ها در غده هیپوفیز بدن تولید می شود و یکی از مهترین هورمون های مربوط به افزایش قد کودکان و افراد هستند، در صورتی که این هورمون ها در بدن کم باشد راه های زیادی برای افزایش هورمون رشد وجود دارد که از جمله روش ها، می توان به استفاده از مکمل های افزایش هورمون رشد دست برد.هورمون رشد با تحریک تولید فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) در کبد، رشد صفحات استخوانی (صفحات رشد) را تسریع میکند. همچنین باعث افزایش تولید پروتئین و کاهش تجزیه چربی در بدن میشود.زمان ترشح این هورمون شب ها موقع خواب (خواب عمیق) رخ می دهد به همین دلیل خواب یکی از عوامل مهم در رشد فردی می باشد، علاوه بر این فعالیت های بدنی و ورزش هوازی میزان ترشح GH را افزایش می دهد.
- هورمون تیروئید T3 , T4: هورمون تیروئید در غده ای به نام تیروئی تولید می شود که تأثیر مستقیمی به رشد دارد.این هورمون هم در صورت کم کاری با دارو و درمان قابل حل شدن می باشد.
- عملکرد:
- تحریک رشد و تکامل استخوانها.
- تقویت تولید انرژی سلولی و افزایش متابولیسم.
- کمکاری تیروئید (Hypothyroidism):
- کاهش رشد قدی، ضعف عضلانی، خستگی، و کندی متابولیسم.
- پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism):
- رشد غیرمعمول، کاهش وزن شدید، و مشکلات قلبی.
- درمان:
- کمکاری تیروئید با هورمونهای مصنوعی مانند لووتیروکسین درمان میشود.
- عملکرد:
- هورمون جنسی تستسترون و استروژن : هورمون های جنسی به ویژه در دوران بلوغ، رشد قدی را تسریع می بخشد.
- هورمون جنسی تستسترون و استروژن : هورمون های جنسی به ویژه در دوران بلوغ، رشد قدی را تسریع می بخشد.
- استروژن:
- در دختران نقش کلیدی دارد و علاوه بر رشد استخوانها، مسئول بسته شدن صفحات رشد استخوانی است.
- تستوسترون:
- در پسران باعث تقویت عضلات و رشد استخوانها میشود.
- تعادل هورمونهای جنسی:
عدم تعادل در ترشح این هورمونها (مانند بلوغ زودرس یا دیررس) میتواند رشد قدی را مختل کند.
- استروژن:
- هورمون کورتیزول (cortisol) : کورتیزول هورمونی است که توسط غده فوق کلیوی ترشح می شود و به عنوان هورمون استرس شناخته می شود.این هورمون تأثیرات زیادی بر افزایش قد افراد دارد.
- اثر بر رشد قد:
- سطح بالای کورتیزول میتواند تولید هورمون رشد و IGF-1 را کاهش دهد.
- استرس مداوم یا مصرف طولانیمدت داروهای استروئیدی ممکن است باعث توقف رشد شود.
- کاهش سطح کورتیزول:
- مدیریت استرس با تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن و یوگا.
- خواب کافی و رژیم غذایی سالم.
- اثر بر رشد قد:
- هورمون انسولین : انسولین علاوه بر تنظیم قند خون، نقش مهمی در رشد سلولها و استخوانها دارد.
- عملکرد:
انسولین با تسهیل جذب گلوکز توسط سلولها، انرژی لازم برای رشد را تأمین میکند. - اختلالات مرتبط:
- مقاومت به انسولین (دیابت نوع ۲) ممکن است رشد کودکان را مختل کند.
- حفظ تعادل انسولین:
- مصرف غذاهای کم شاخص گلیسمی و پرهیز از شکر و مواد فرآوریشده.
- عملکرد:
فعالیت بدنی
- ورزش و فعالیت بدنی منظم به تقویت عضلات و استخوانها و افزایش ترشح هورمون رشد کمک میکند.
خواب
- در طول خواب عمیق، بدن کودک بیشترین میزان هورمون رشد را تولید میکند.
- خواب ناکافی یا نامناسب میتواند تأثیر منفی بر رشد قد داشته باشد.
تغذیه مناسب برای افزایش قد کودکان و افراد
برای افزایش قد چی بخوریم؟این سوال تقریبا، سواله 90% از افرادی هستند که به دنبال افزایش قد هستند.بنابراین تغذیه یک عامل مهم در افزایش قد کودکان باید در نظر بگیریم.
پروتئین برای افزایش قد کودکان
پروتئین حاوی بلوک های سازنده بدن نقش اساسی در رشد و ترمیم بافت های بدن دارد.عملکرد پروتئین ها در افزایش قد کودکان به این گونه است که باعث تقویت ساختار استخوان و عضلات می شود و همچنین باعث افزایش تولید هورمون رشد و IGF-1 می شود.
شما می توانید برای دستیابی به پروتئین از مواد غذایی زیر تغذیه فرمایید:
- تخم مرغ
- شیر و محصولات لبنی
- گوشت مانند گوشت گاو، مرغ و ماهی و گوسفند
- آجیل
- کره بادام زمینی
- لوبیا
- غلات غنی از پروتئین
- نکته : کودکان به حدود ۱ تا ۱.۵ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن نیاز دارند.
کلسیم
کلسیم یکی از مهم ترین مواد معدنی برای تقویت استحکام و رشد استخوان و دندان ها می باشد.کلسیم در بدن باعث تراکم استخوانی و جلوگیری از پوکی استخوان می شود و همچنین به تنظیم انقباض عضلات و انتقال پیام های عصبی می کند.
می توانید کلسیم را از منابع زیر دریافت نمایید:
- انواع لبنیات مانند شیر، ماست و پنیر
- غذاهای گیاهی مانند بادام، اسفناج، کلم بروکلی و کنجد
- منابع غنی شده مانند شیرسویا، آب میوه های غنی شده از کلسیم
- نکته : مصرف ویتامین D درکنار کلسیم می تواند به جذب بهتر کلسیم کمک کند.
ویتامین D
مصرف ویتامین D در بدن کمک می کند تا جذب کلسیم را افزایش و تسریع دهد و آن را در استخوان ذخیره کند.مصرف ویتامین D در تقویت رشد استخوان و همچنین جلوگیری از نرمی استخوان مؤثر می باشد و باعث افزایش قد کودکان می شود.
منابعی که می توانید از آن ویتامین D را دریافت کنید :
- ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین، و تون.
- زرده تخممرغ و قارچ.
- غذاهای غنیشده مانند شیر و غلات صبحانه.
- تابش مستقیم نور خورشید به پوست. روزانه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند نیاز روزانه ویتامین D را تأمین کند.
زینک برای افزایش قد کودکان و بزرگسالان
اگر شما بخواهید به صورت تخصصی و ایمن به افزایش قد کودکان خود تسریع دهید می توانید از ماده معدنی روی (زینک) مصرف نمایید.مکمل زینک باعث افزایش سطح ایمنی بدن، افزایش تولید هورمون رشد و رشد سلولی می شود، پس به همین جهت مصرف زینک باعث افزایش قد می شود.
شما با استفاده از ماده معدنی زینک به کودکان خود جهت جلوگیری از کوتاه ماندن قد کمک کنید و علاوه بر افزایش قد کودک به افزایش سیستم ایمنی و افزایش اشتهای کودک کمک می کند.
منابعی که در آن زینک پیدا می شود میتوانیم به :
- غذاهای دریایی مانند میگو وصدف
- گوشت قرمز ، مرغ و تخم مرغ
- مغز ها مانند بادام، گردو و حبوبات مانند نخود و لوبیا اشاره کرد.
کودکان روزانه به 8 الی 12 میلی گرم روی یا همان زینک نیاز دارند.
تأثیر آهن به افزایش قد کودکان
آهن به تولید هموگلوبین در خون کمک می کند و نقش مهمی در انتقال اکسیژن به سلول های بدن دارد.از عملکرد آهن در بدن می توان به تقویت متابولیسم بدن و رشد عضلات و همچنین جلوگیری از خستگی و ضعف اشاره کرد.
منابع غذایی:
- منابع حیوانی (آهن هم): جگر، گوشت قرمز، ماهی، و تخممرغ.
- منابع گیاهی (آهن غیرهم): عدس، اسفناج، نخود، و کشمش.
- برای جذب بهتر آهن گیاهی، مصرف آن با ویتامین C (مثلاً آبلیمو) توصیه میشود.
تأثیر ویتامین C در افزایش قد کودکان
ویتامین C علاوه بر خواص زیادی که دارد به افزایش جذب آهن و کلسیم در بدن و تولید کلاژن و همچنین تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
مصرف ویتامین C در افزایش قد کودکان به افزایش استحکام استخوان ها از طریق تولید کلاژن و کمک به ترمیم بافت ها و جلوگیری از عفونت ها مؤثر می باشد.
منابع غذایی:
- مرکبات (پرتقال، گریپفروت، لیمو).
- کیوی، توتفرنگی، فلفل دلمهای، و گوجهفرنگی.
تأثیر ویتامین A در افزایش قد کودکان و افراد
ویتامین A در تقویت رشد و استحکام استخوان ها تأثیر مثبتی دارد.علاوه بر فواید ویتامین آ به سلامت و رشد استخوان ها به سلامت و جلوگیری از تضعیف چشم ها نیز مؤثر می باشد.
منابع غذایی:
- جگر، هویج، سیبزمینی شیرین، کدو تنبل، و سبزیهای برگ سبز.
چه دارویی برای افزایش قد بخوریم؟
شما می توانید جهت افزایش قد خود با رعایت کردن دیگر عوامل از دارو و مکمل های زیر استفاده کنید:
شربت آرژی پلاس یوروویتال 200 میلی لیتر
ورزش برای افزایش قد کودکان و بزرگسالان
ورزشهای کششی
- ورزشهایی مانند یوگا، بارفیکس، و حرکات کششی میتوانند به بهبود حالت بدن و تحریک رشد قد کمک کنند.
ورزشهای هوازی
- دویدن، شنا، و دوچرخهسواری علاوه بر افزایش استقامت بدنی، به تحریک هورمون رشد کمک میکنند.
ورزشهای قدرتی
- تمرینات مقاومتی سبک (با وزن بدن) باعث تقویت استخوانها و افزایش تراکم آنها میشود.
شنا برای افزایش قد کودک
ورزش شنا یکی از ورزش های جذاب و مفید برای سلامتی بدن کودک می باشد.از آنجایی در ورزشن شنا تمامی عضلات و ماهیچه های بدن در حالت کششی قرار میگیرد، تحقیقات نشان داده است که این ورزش هم برای سلامتی ذهنی و روانی فرد مفید می باشد و هم برای افزایش قد نیز تأثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت.برخی از تحقیقات نشان می دهد 80% قد افرادی که در ورزش شنا فعالیت می کنند نسبتا بلند تر عموم مردم می باشد.
نقش محیط روانی بر افزایش قد کودکان
تأثیر استرس بر رشد قد
استرس، اضطراب، و فشارهای روانی میتوانند تأثیرات منفی بر ترشح هورمون رشد داشته باشند. کودکان تحت فشار ممکن است دچار اختلالات خواب شوند، که این خود یکی از عوامل کاهش رشد قدی است.
ایجاد محیط حمایتی در خانواده
والدین میتوانند با حمایت عاطفی و ایجاد محیطی امن و آرام، رشد روانی و جسمانی کودک را بهبود بخشند.
- تشویق به بیان احساسات و صحبت درباره مشکلات.
- ایجاد فضایی برای بازی و فعالیتهای خلاقانه که به کاهش استرس کودک کمک کند.
نقش روابط اجتماعی در رشد قد
فعالیتهای گروهی، تعامل با همسالان، و شرکت در ورزشهای تیمی علاوه بر تقویت روانی کودک، باعث بهبود فعالیت بدنی و در نتیجه رشد قدی میشود.
درک فرایند رشد قد در کودکان
اهمیت ژنتیک در تعیین قد
ژنتیک یکی از مؤثرترین عوامل تعیینکننده قد کودکان است. طبق تحقیقات، قد والدین تا حد زیادی بر قد نهایی کودک تأثیرگذار است. اگر والدین قدبلند باشند، احتمالاً فرزندان نیز قدبلند خواهند بود و بالعکس.
- فرمول محاسبه قد تخمینی کودک:
- برای پسران: [(قدپدر+قدمادر+۱۳)÷۲]±۵سانتیمتر[(قد پدر + قد مادر + ۱۳) ÷ ۲] \pm ۵ سانتیمتر[(قدپدر+قدمادر+۱۳)÷۲]±۵سانتیمتر
- برای دختران: [(قدپدر+قدمادر−۱۳)÷۲]±۵سانتیمتر[(قد پدر + قد مادر – ۱۳) ÷ ۲] \pm ۵ سانتیمتر[(قدپدر+قدمادر−۱۳)÷۲]±۵سانتیمتر
نقش صفحات رشد در قد کودک
صفحات رشد (Epiphyseal Plates) که در استخوانهای بلند وجود دارند، مسئول افزایش طول استخوانها هستند. این صفحات معمولاً تا پایان دوران بلوغ (دختران ۱۴-۱۵ سال و پسران ۱۶-۱۷ سال) فعال هستند. پس از بسته شدن این صفحات، افزایش قد بهطور طبیعی متوقف میشود.
دوران طلایی رشد قد
رشد قدی در سه مرحله مهم اتفاق میافتد:
- نوزادی: سریعترین رشد قدی در سال اول زندگی رخ میدهد (حدود ۲۵ سانتیمتر).
- سنین ۳ تا ۱۲ سال: رشد سالانه حدود ۵-۷ سانتیمتر است.
- بلوغ: جهش رشد قدی در دوران بلوغ اتفاق میافتد و معمولاً بین ۸ تا ۱۲ سانتیمتر در سال است.
چگونه هورمون رشد قد را به طور طبیعی تحریک کنیم؟
- خواب کافی و منظم
هورمون رشد بیشتر در طول خواب عمیق ترشح میشود. بنابراین، داشتن خواب کافی (۹-۱۲ ساعت در شب) برای کودکان ضروری است.
تغذیه سالم
- مصرف غذاهای غنی از پروتئین، کلسیم، و روی.
- پرهیز از غذاهای فرآوریشده و شکر.
فعالیت بدنی منظم
ورزشهای هوازی، کششی، و مقاومتی میتوانند ترشح هورمون رشد را افزایش دهند.
مدیریت استرس
کاهش استرس از طریق بازیهای گروهی، هنر، یا فعالیتهای خلاقانه.
جهت دریافت و خرید دارو افزایش قد کودکان می توانید از پشتیبانان سایت داروخانه آنلاین پرو دارو کمک بگیرید.
نقل منبع : askdr